Beter | Bnr

De Nederlandse zorgkosten stijgen jaar na jaar, het ziekteverzuim in de sector is hoger dan in welke andere branche ook, en de personeelstekorten nemen toe. Met Prinsjesdag en de verkiezingen in aantocht is dit hét moment om de balans op te maken: hoe houden we ons zorgstelsel toekomstbestendig? In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met huisarts en columnist Danka Stuijver en gezondheidseconoom Xander Koolman over de harde keuzes die we als samenleving moeten maken. Stuijver, auteur van het boek Dit kost ons de zorg, wijst op een paradox: aan de ene kant worden gezonde veertigers met vage knieklachten binnen twee weken doorverwezen voor een MRI, terwijl kwetsbare kinderen maanden op jeugdzorg moeten wachten. Het probleem is niet alleen geld, maar vooral prioritering: wie krijgt welke zorg, en waarom? Koolman benadrukt dat het huidige stelsel versnipperd is en dat zorgaanbieders vaak zelf bepalen waar de capaciteit naartoe gaat. Dat leidt tot rendabele zorg, maar niet

Onze biologische klok bepaalt veel meer dan alleen wanneer we moe worden. Het interne ritme in onze hersenen en cellen stuurt ook hoe we voedsel verteren, hoe ons immuunsysteem reageert en zelfs hoe goed medicijnen werken. Maar in de praktijk houden we daar in de zorg en in de maatschappij nauwelijks rekening mee. Van nachtdiensten tot vaste schooltijden en ziekenhuizen die patiënten midden in de nacht wakker maken: ons natuurlijke ritme raakt uit balans, met grote gevolgen voor gezondheid en herstel. In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met twee experts: Inês Chaves (Erasmus MC), chronobioloog die onderzoekt hoe te vroeg geboren baby’s hun biologische klok ontwikkelen op de intensive care. Ze laat zien hoe licht-donker-ritmes en de samenstelling van moedermelk invloed hebben op de ontwikkeling van deze kwetsbare kinderen. Dirk Jan Stenvers (Amsterdam UMC), internist-endocrinoloog die onderzoekt hoe slaap, voeding en medicatie in ziekenhuizen beter afge

Steeds minder meisjes en vrouwen slikken de anticonceptiepil, blijkt uit onderzoek van de Rutgers stichting. Vooral vanwege de hoeveelheid hormonen die het bevat en de eventuele bijwerkingen die dat geeft. Ondertussen zijn er volop ontwikkelingen gaande om hormoonvrije anticonceptie te ontwikkelen. Daarover praten we in deze aflevering met arts en onderzoeker Nanke Cui, verbonden aan het LUMC en werkt aan een hormoonvrije anticonceptiepil. Ook praten we met Leonie van de Kamer, co founder en Chief Clinical Affairs van Choice. Zij werkt aan een minuscuul klepje voor in de eileider die open en dicht kan. In de hormoonvrije pil zit het stofje Mifepriston, een antihormoon. Dit middel werkt juist tégen het hormoon progesteron, waardoor je niet zwanger kan raken. Deze pil hoef je in plaats van dagelijks, maar één keer per week in te nemen. Een jaar lang kunnen vrouwen tussen de 18 en 35 jaar die in aanmerking komen deze pil testen.  Bij de methode van Choice wordt een minuscuul klepje in d

Allergieën nemen wereldwijd toe. Eén op de vijf Nederlanders heeft inmiddels last van klachten zoals hooikoorts, astma of voedselallergieën, en in Europa loopt dat op tot 40 procent. Maar waar komt die allergie-explosie vandaan? En wat kunnen we doen om de impact te beperken? In de nieuwste aflevering van BNR Beter duiken we in deze vragen met kinderarts-allergoloog Monique Gorrissen van het Deventer Ziekenhuis en Sven Seys, Chief Scientific Officer bij het Belgische medtechbedrijf Hippo Dx. Volgens Gorrissen speelt de aantasting van onze huid- en slijmvliesbarrière een grote rol. Stoffen in wasmiddelen en tandpasta, maar ook luchtvervuiling en fijnstof, maken ons lichaam gevoeliger voor allergenen. Onderzoek in Zwitserland laat zien dat sinds de jaren zestig steeds meer jonge mannen antistoffen ontwikkelen tegen alledaagse stoffen, en die trend loopt gelijk met de opkomst van moderne schoonmaakmiddelen. Ook verstedelijking, hitte en agressievere pollen van bomen dragen bij aan de toen

Een computerchip doorslikken klinkt niet zo logisch, maar de slimme pil die ontwikkeld wordt door OnePlanet is precies daarvoor bedoeld. In de pil zitten speciale sensoren die je lichaam van binnenuit kunnen meten. In deze aflevering van BNR Beter bespreekt Nina van den Dungen wat de pil allemaal kan. Ook gaat het over de  Te gast in de studio zijn: Aniek Even, onderzoeker bij imec & projectleider doorslikbare technologie bij OnePlanet Research Center Marjolijn Duijvestein, MDL-arts bij Radboud UMC. OnePlanet Research Center is een multidisciplinaire samenwerking tussen Wageningen University & Research (WUR), Radboud Universiteit, Radboudumc en imec. Imec is een onafhankelijk onderzoekscentrum in chip- en digitale technologie. Binnen OnePlanet wordt de technologiekennis van imec gecombineerd met de domeinkennis van WUR en Radboud om zo tot duurzame innovaties in gezondheid, landbouw, voeding en milieu te komen.  De slimme pil die Aniek met haar team ontwikkeld heeft kan gebruikt worde

Het chronische tekort aan donorharten dwingt de hartchirurgie tot radicale vernieuwing. In Nederland wachten naar schatting ruim 250.000 patiënten met eindstadium-hartfalen op termijn op een levensreddend orgaan, terwijl het aantal beschikbare donorharten al jaren stagneert. In deze aflevering BNR Beter bespreek presentator Nina van den Dungen een opvallend Nederlands project: het hybride hart—een pneumatisch aangedreven hartprothese van siliconen en textiel. Prof. dr. Jolanda Kluin, hartchirurg en hoogleraar aan het Erasmus MC, en dr. Bas Overvelde, onderzoeksleider van de Soft Robotic Matter Group bij AMOLF, leggen uit hoe zij de fysica van zachte robotica inzetten om klassieke complicaties van mechanische kunstharten—bloedstolsels, trombose en infecties—te vermijden. In de studio beschrijven zij hun recente doorbraak: een prototype dat in een geit één uur lang de volledige pompfunctie overnam. De ambities zijn hoog. Met een Nederlandse subsidie van 11 miljoen euro

Elke minuut telt bij een beroerte. Toch gaan er in de praktijk nog altijd kostbare minuten verloren in de overdracht tussen ambulance, ziekenhuis en specialist. In deze aflevering van BNR Beter duiken we in de nieuwste technologische oplossingen om die keten te versnellen, met speciale aandacht voor kunstmatige intelligentie en slimme apps die inmiddels al in de praktijk worden gebruikt. Te gast zijn Merel Boers, directeur en medeoprichter van Nicolab, en Bob Roozenbeek, vasculair neuroloog aan het Erasmus MC. Beiden werken aan innovaties die ervoor moeten zorgen dat een patiënt sneller de juiste behandeling krijgt na een beroerte. Merel Boers vertelt over de StrokeViewer, een AI-platform dat direct na een CT-scan automatisch analyseert of er sprake is van een herseninfarct of -bloeding. De beelden worden razendsnel gedeeld met specialisten, ook als die op afstand zijn. Wereldwijd gebruiken inmiddels bijna 200 ziekenhuizen deze technologie, met aantoonbare tijdswinst en betere behandeluitkomsten tot gevo

In deze speciale aflevering van BNR Beter hoor je het Nationaal Zorgdebat 2025, georganiseerd door BNR en Zorgvisie. Presentatrice Nina van den Dungen leidt het gesprek tussen vier kopstukken uit de zorg, verdeeld over drie thema's.  Deelnemers aan het debat: Conny Helder, voormalig minister voor Langdurige Zorg en Sport (VVD) Georgette Fijneman, bestuursvoorzitter bij het zorgverzekeraar Zilveren Kruis Carina Hilders, bestuursvoorzitter van het UMC Utrecht Leonard Witkamp, zorgondernemer en oprichter van het digitale ziekenhuis Ksyos Personeelstekort & ZorginfarctTerwijl er nu al ongeveer 60.000 openstaande zorgvacatures zijn en de FNV voor 2034 zelfs 265.000 onvervulde plekken voorziet, lopen teams op de werkvloer “harder dan ooit”. Oud-minister Conny Helder waarschuwt dat “het zorginfarct écht al begonnen is”, zeker in sectoren als ouderenzorg en huisartsenpraktijken. Tegelijkertijd slurpt administratie nog steeds tot 50 procent van de werktijd op, zo erkent UMC-vo

Een oogpleister opplakken is al eeuwen de standaardbehandeling voor amblyopie – het beruchte ‘luie oog’ waar 3 tot 5 procent van alle kinderen mee te maken krijgt. Maar iedere ouder weet hoe lastig het is om hun kind urenlang met zo’n sticker rond te laten lopen. In BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dunge met Daniel Jansen (CEO & medeoprichter Vedea Healthware) en neurowetenschapper Marnix Naber (Universiteit Utrecht) over een alternatief dat kinderen mogelijk wél leuk vinden: gamen met een VR-bril. Met slechts dertig minuten gamen per dag – in plaats van minimaal twee uur lang het oog afplakken – boekten kinderen volgens onderzoek van Vedea Healthware net zoveel vooruitgang in gezichtsscherpte. Het VR-platform van Vedea draait als software as a medical device op een gewone smartphone; samen met een goedkope VR-headset kan een kind de games spelen als behandeling. Deze aflevering zoomt verder in op de kansen die de VR-behandeling van Vedea heeft, wa

Doordat de aarde opwarmt krijgen we steeds vaker te maken met serieuze hittegolven. Daarnaast doen steeds meer mensen jonge mensen fanatiek mee aan hardloopwedstrijden. Dat soort zware fysieke inspanning kan leiden tot hittestress of zelfs een hitteberoerte. En dat kan levensgevaarlijk zijn of voor blijvende schade zorgen.   Het is vandaag Heat Action Day om meer bewustwording te creëren voor het gevaar van hitte. Voor onze gezondheid is het noodzakelijk dat we hiermee leren omgaan. In deze aflevering praat presentatrice Nina van den Dungen over het gevaar van hitte op de mens en de druk hiervan op de zorg. Dat doet zij met: Hein Daanen: Hoogleraar inspanningsfysiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Expert op het gebied van hitte in combinatie met het menselijk lichaam.   Jelmer Alsma: Internist en directeur acute geneeskunde bij het Erasmus MC. Daarnaast werkt hij als arts in de topsport. Wanneer je te maken kan krijgen met hittestress of zelfs een hitteberoerte kan krijgen

Steeds meer Nederlanders kiezen ervoor om hun gezondheid preventief te controleren. Met behulp van wearables die constant vitale functies meten, preventieve total body scans en extra bevolkingsonderzoeken, hopen we eventuele ziektes vroegtijdig op te sporen. "Meten is weten", is vaak het motto. Maar is al dat meten echt nuttig, of heeft het ook een negatieve impact op onze zorg? Tijdens de Radiologendagen in Den Bosch sprak presentatrice Nina van den Dungen met drie gasten over dit onderwerp: Catrien Schimmelpenninck, senior-adviseur bij de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS), vertelt over het rapport 'iedereen bijna ziek', waarin wordt gewaarschuwd voor het gevaar van overdiagnose. Het fenomeen waarbij mensen onnodig als patiënt worden bestempeld en dit onrust en stress met zich meebrengt. Jet Quarles van Ufford, radioloog bij het Haaglanden Medisch Centrum en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Radiologie, wijst erop dat de toenemende vraag naar preventieve scans een enorme

Miljarden microbelletjes helpen al decennia bij interne beeldvorming van het lichaam, maar die gasgevulde belletjes kunnen voor veel meer medische toepassingen gebruikt worden. Onderzoekers aan de Universiteit Twente werken aan nieuwe belletjes met speciale eigenschappen, maar ook de bestaande belletjes zijn in staat om zelfs behandelingen van kanker te versnellen. In deze aflevering van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met natuurkundige Tim Segers en technisch geneeskundige Erik Groot Jebbink die allebei werken met microbellen aan de Universiteit Twente. Ze vertellen over de technologie achter de microbellen en hoe deze innovaties in de praktijk gebruikt kunnen worden. De basis van de microbellen is relatief simpel: ze bestaan uit een gasbelletje omhuld door een dunne coating van bijvoorbeeld lipiden of eiwitten. Dankzij hun bijzondere samenstelling reageren ze sterk op ultrageluid, waardoor ze goed zichtbaar zijn op echobeelden. Maar er is meer mogelijk. Door gerichte trillingen toe te passen, kunnen d

De Europese lidstaten werken intensief samen op gebied van handel, financiën en tegenwoordig zelfs defensie. Toch blijft de gezondheidszorg grotendeels nationaal geregeld, terwijl Europa met een gezamenlijk probleem kampt: vergrijzing. Hoe kunnen Europese landen beter samenwerken om de zorg toekomstbestendig te maken? Waar liggen kansen voor de EU om de regie te nemen? Daarover spreekt Nina van den Dungen met Anniek de Ruijter, hoogleraar gezondheidsrecht en -beleid aan de Universiteit van Amsterdam, en Rob de Bie, verantwoordelijk voor kritieke zorg in Europa bij Philips.  Anniek de Ruijter legt uit dat de EU momenteel wel invloed heeft op volksgezondheid, zoals medicijnveiligheid en pandemiebestrijding, maar dat de daadwerkelijke zorgverlening vooral nationaal georganiseerd blijft. Dit komt doordat zorg grotendeels wordt gefinancierd door nationale belastinggelden, wat landen liever in eigen beheer houden. Rob de Bie benadrukt dat ondanks verschillen tussen zorgsystemen in Europa, de uitdagingen v

Je leert een bedrijf pas écht goed kennen, als je er langs gaat 'op de zaak'. In de nieuwste podcast van BNR doen we precies dat. Presentatoren Anne-Marie Fokkens en Stijn Goossens bezoeken elke maand een MKB'er die op eigen wijze onderneemt, innoveert, pioniert en zich ook in lastige tijden geld moet verdienen.  In aflevering 1 een toch wel medische innovatie met voorheen een wat 'suf' imago: de steunkous. Het Amsterdamse STOX toverde de compressiesok om in een hip mode-item dat door steeds meer sporters en mensen met een staand beroep gedragen wordt. Hoe maak je zo'n suf product ineens hip? En welke rol speelt juist de locatie van hun kantoor daarbij? Luister de uitzending nu in de feed van 'Op de zaak'. Elke eerste vrijdag van de maand een nieuwe aflevering met verrassende inzichten over innovatie, strategie, marketing, financiering en het bouwen van een sterk merk. Van modehypes tot maakindustrie, van buurtbakker tot biotech: Op de zaak geeft je een unieke blik achter de schermen van het Neder

Je mond is een spiegel voor je gezondheid. Een tandarts kan in je mond zien of je bepaalde ziektes onder de leden hebt. En dus moeten we die mondzorg veel serieuzer nemen, vinden de experts. Nina van den Dungen spreekt in deze aflevering met Albert Feilzer, voorzitter van het Ivoren Kruis. Hij vindt dat de tandarts weer in de basisverzekering zou moeten. Want als steeds meer mensen de halfjaarlijkse controle overslaan omdat ze het te duur vinden, zorgt dat uiteindelijk alleen maar voor meer kosten. Bovendien kan die tandarts dus al veel eerder ziektes opsporen, zeker als de samenwerking met de huisarts zou worden verbeterd. Dat niet iedereen het gebit even serieus neemt, blijkt uit de Dental Health Barometer 2025. Bijna één op de vijf mensen poetst niet elke dag de tanden. Feilzer maakt zich daar zorgen om en wil een goede mondverzorging weer bij iedereen tussen de oren krijgen. Ook Frank Walboomers, programmadirecteur van ORANGEHealth NL, ziet het belang daarvan in. Maar hij kijkt vooral naar i

Wetenschappers gebruiken stamcellen om beter te begrijpen waarom mensen verschillend reageren op ziektes en medicijnen. In het lab helpt een ‘dorp’ van cellen om ziektes na te bootsen en behandelingen te testen – een belangrijke stap richting gepersonaliseerde geneeskunde. In deze aflevering spreekt presentatrice Nina van den Dungen met Joyce van Meurs, hoogleraar populatiegenetica aan het Erasmus MC, en Berend van Meer, medeoprichter van Sync Biosystems. Aan bod komt hoe persoonlijke cellen en genetische verschillen gebruikt kunnen worden om medische behandelingen en medicijnen beter af te stemmen op het individu. Joyce van Meurs is hoofdonderzoeker van het iCELL-project. Daarin worden stamcellen van verschillende mensen opgekweekt tot bijvoorbeeld hersen-, nier- of kraakbeencellen. Zo ontstaat een representatief ‘dorp in een petrischaaltje’ van honderden cellen waarmee onderzoekers kunnen achterhalen waarom bepaalde mensen bijwerkingen krijgen van medicijnen, of juist helemaal

Hoe houd je actieve mensen met knieslijtage op de been zonder meteen naar een knieprothese te grijpen? In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Meindert Schut met Tony van Tienen (ATRO Medical) en Ewoud van Arkel (Haaglanden Medisch Centrum) over de ontwikkeling van de kunstmeniscus: een innovatieve oplossing voor mensen die nu vaak onderbehandeld blijven. Van Tienen is kniechirurg en oprichter van de start-up ATRO Medical, daar werkt hij aan de ontwikkeling van een rubberen kunstmeniscus. Voor zowel de binnen- als buitenmeniscus kan dit implantaat de kans op een uiteindelijke knieprothese verminderen. Bovendien kan de kunstmeniscus een behandeling bij knieslijtage veel toegankelijker maken.  Ook orthopedisch chirurg Ewoud van Arkel van Haaglanden Medisch Centrum is enthousiast. Hij helpt jaarlijks tien tot vijftien mensen aan met een meniscustransplantatie, waarbij een donormeniscus voor jonge kniepatieten een uitkomst biedt. De kunstmeniscus is vooral bij 45+ interessant, maar moet zic

Kan kunstmatige intelligentie het werk van artsen écht verlichten? De zorgstart-up Delphyr denkt van wel en ontwikkelde een Nederlandse chatbot zoals ChatGPT die gespecialiseerd is op medische gegevens. Volgens Delphyr maakt hun oplossing het werken met data in het Elektronisch Patiëntendossier een stuk gemakkelijker.  In deze aflevering van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met Michel Abdel Malek, arts én CEO van Delphyr, over dat nieuwe taalmodel 'M1'. Het taalmodel werd speciaal getraind op Nederlandse data en specifiek gericht op medische toepassingen. Ook te gast is intensivist Diederik Gommers (Erasmus MC), die uitlegt waarom AI volgens hem cruciaal is voor de toekomst van de zorg. Gommers wordt erg enthousiast van de oplossing die de AI-tool van Delphyr biedt: 'Ik geloof er heilig in dat dit soort modellen ongelooflijk behulpzaam kunnen zijn voor de artsen aan het bed en ook de verpleegkundigen.' Het gesprek gaat over concrete toepassingen van het taalmodel M1, zoals het ver

Nederland barst van de zorginnovaties, maar hoe zorg je ervoor dat een goed idee ook echt landt in de praktijk? In deze aflevering van BNR Beter zoeken we uit hoe je met een goed idee ook echt impact maakt in de zorgsector. En wat gebeurt er als je de Nationale Zorginnovatieprijs wint? Te gast zijn Laura Gähler, valorisatiemanager bij Health Holland en organisator van de Nationale Zorginnovatieprijs, en Thomas Kluiters, medeoprichter van de zorgstart-up Juvoly. Zijn bedrijf won vorig jaar de juryprijs en verwerkt inmiddels maandelijks 250.000 consulten via AI-technologie die de administratielast voor zorgverleners verlaagt. Wat maakt een innovatie schaalbaar, impactvol en implementeerbaar in een complexe zorgmarkt? En wie pakt dit jaar de prijs?  In deze uitzending komt voorbij: Waarom de Zorginnovatieprijs méér is dan een geldbedrag van 10.000 euro Hoe exposure en vertrouwen doorslaggevend zijn voor startupgroei Welke barrières blijven bestaan, zoals de 'pilotcultuur' en

Bijna 2 miljoen Nederlanders leven met een constante piep in hun oor, tinnitus. Een echte oplossing is er nog niet. Tinnitus-patiënt Roel van Gorkum ging zèlf op zoek en ontwikkelde een methode die voor hem – en inmiddels ook voor anderen – werkt! In deze uitzending van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met Roel van Gorkum. Hij kreeg een constante piep in zijn linkeroor nadat er tijdens het kitesurfen een golf in zijn gezicht klapte. Het idee dat hij er nooit meer vanaf zou komen, maakte de piep alleen maar steeds erger. Het werd zo heftig, dat hij zelfs overgevoelig werd voor elk geluid. En medicijn tegen tinnitus is er niet, je moet er vooral mee leren omgaan, werd hem gezegd. Hij ging op zoek naar oplossingen en probeerde verschillende therapieën om zijn oorsuizen te verzachten. Door verschillende elementen uit soms tegenstrijdige methodes te pakken, kon hij zijn tinnitus sterk verminderen. Het gaat nooit weg, maar hij heeft er veel minder last van. Hij heeft met een combin