Dünya Nereye Gidiyor?

"Dünya bir gündür, o da bugündür." "İnsanlar plan yaparken kader/Tanrı gülermiş." "Yaşamanın önündeki en büyük engel, yarının üzerinde sallanan ve bugünü heba eden beklenti. Kaderin kontrolündeki şeyleri planlayıp kendi kontrolünüzdeki şeylerden vazgeçiyorsunuz. Hangi hedefler için çabalıyorsunuz? Tüm gelecek belirsizliğe uzanıyor. Anı yaşayın.” "Şimdiki zamanın sahip olduğunuz tek şey olduğunu fark edin. Şimdiyi hayatınızın odağı haline getirin." ve daha birçokları. Bu bölümde, "carpe diem"i eleştiriyoruz. Horatius'a da Ölü Ozanlar Derneği'ne de lanet olsun.

Herkes hayatının bir noktasında online IQ testi çözmüştür. IQ testinin çok daha bilimsel ve komplike olduğunu, çözdüğümüz testin sadeleştirilmiş bir taklit bile olmadığını bilmemize rağmen bunu neden yaparız? Çünkü insanlar ne kadar zeki olduklarını bilmek istiyorlar ve IQ testleri, insan zekasının kapasitesini ölçmek için elimizde bulunan en bilimsel ve en isabetli araç. Sorun şu ki, aynı insanlar kendilerinden daha zeki insanlar olduğunu kabul etmekte zorlanıyorlar. Bu yüzden seneler içinde IQ'su yüksek insanların diğer tip zekalarının düşük olduğu ve asıl önemli olanın EQ denen safsata olduğu gibi iddialar ortaya atıldı. Bu bölümde bu iddiaların gerçekliğini, ortalama IQ'nun yükselmesinin olası sonuçlarını, günümüzde zeka ve IQ'nun nasıl önem kazandığını, tüm bunların meritokrasiyle alakasını, Hakan'ın akademik araştırmalara karşın IQ'yu sorgulamasını, bu konuya bağlı ırkçılığı ve daha birçok meseleyi ele aldık.

Dünya Nereye Gidiyor'un 18. bölümünde modern insanın sosyal medya üzerinden kendisini gösterme isteğinden bahsediyoruz. Sohbetimiz haliyle, 21. yüzyılın imaj takıntılı, ilgi arsızı, beğeni ve geri bildirim oburu insanlarını en çok tatmin eden mecra olan Instagram çevresinde şekilleniyor. İlginiz dahilinde çektiğiniz fotoğrafları sizi takip eden insanlarla paylaşmak ve merak ettiğiniz kişileri de kendiniz takip edebilmek için ücretsiz, kolay erişilebilir ve çok kullanıcılı bir platform olan Instagram gerçekten çok büyük bir imkan sunuyor. Peki bu imkanı her gün makineli tüfek gibi aynı selfieleri ateşleyerek veya tatilden AYAK fotoğrafı atarak kullanmamız ne kadar doğru? Önemli olan hangi araçlara sahip olduğumuz değil, o araçları kullanarak ne yaptığımız ve söylediğimiz dediğinizi duyar gibi oluyorum. Haklısınız. Başka birçok problem var, biliyorum. Buraya yazmıyorum ki bölümü dinleyin.

Dünya Nereye Gidiyor'un 17. bölümünde uzun zamandır beklediğim fırsatı yakalıyor ve 21. yüzyılın gördüğü en büyük soytarılardan biri olan Justin Trudeau'dan bahsediyorum. Tek amacı sürekli gündemde olmak ve ilgi çekmek olan biri şarkı söylemek, oyuncu olmak veya herhangi bir mesleği icra etmek için gereken yeteneğe sahip değilse ne yapar? Babasının torpiliyle siyasetçi olur, her gün giydiği embesil çoraplarla karşımıza çıkar, milletin fotoğrafına atlayıp her şeyi kendisiyle ilgili hale getirir. Başka neler yaptığı ve yapabileceği 17. bölümümüzde. Programın ikinci bölümünde Hakan; kamusal alanda bağırmamak, tanımadığın insana dokunmamak, ağız şapırdatmamak, hapşırırken ağız kapatmak gibi genel görgü ve nezaket kurallarından birine savaş açıyor ve film izlerken konuşmayı savunuyor. Siz de benim gibi film izlerken konuşmanın hiçbir şart ve şekilde savunulamayacağını düşünüyorsanız bu bölümü kaçırmayın.

1 haftalık aranın ardından Dünya Nereye Gidiyor 16. bölümüyle yayında. Üstelik telafi etmek için iki bölüm uzunluğunda. Bu bölümde bana göre dünyanın en iyi keşiflerden biri olan ve akıllı telefonlarımızı bu kadar fazla kullanmamızın bir numaralı sebebi Whatsapp'tan bahsediyoruz. Bu kadar önemli bir hizmetin ücretsiz olması, kişisel bilgilerin gizliliği, big data, emoji enflasyonu ve Whatsapp gruplarının arkadaşlıklara katkısı konularımız arasında. Ama önce... Dinleyicilerimizin dertlerine derman olamayacaksak bu programın ne anlamı var? Bize ulaşarak önemli bir sorununun çözümü için tavsiye isteyen dinleyicimize uzman fikirlerimizi sunduk. Konuyla ilgili güncel gelişmeleri kendisinden bekliyoruz. Son olarak, muhtemelen insanlık tarihinin büyük çoğunluğunda önem taşıyan fakat ne anlama geldiği ve nasıl yapılması gerektiği sürekli olarak değişen "şık giyinmek" konseptini tartışıyoruz. Smart casual'cılar, abartılı giyinen fakirler, ciddiyetsiz giyinen zenginler, giyilen kıyafetin psikoloji üzerinde etkisi ve

Dünya Nereye Gidiyor'un 15. bölümünde, çağımızın en büyük "hastalık"larından birini ele alıyoruz: sohbet ederken telefona bakmak. Herkesin ısrarla yaptığı, yaparken keyif aldığı ama yapmıyormuş gibi davranarak ne kadar kötü bir şey olduğundan bahsettiği bu eylemi her yönüyle inceledik. Bulunduğu ortamdan kendini soyutlamak isteyenler, o an bahsedilen konuyla ilgilenmeyenler, güncel kalmaya çalışanlar, kalabalık bir davette yalnız olduğu gerçeğini gizleme çabasındakiler, bire bir konuşmada bile telefonuna dokunmadan yapamayanlar ve daha birçokları; yani sen, ben, biz, bu bölümün konusuyuz. Ama önce... Biliyorsunuz, bu sene hayatımıza hızlı bir giriş yapan ve sanki daha önce hiç yalan söylenmiyormuş ve insanlar bu yalanlara asla inanmıyormuş gibi hayretlerle karşılanan, Oxford Dictionaries tarafından yılın kelimesi seçilen post-truth dönemindeyiz. Tabii fake news üretimi gazetecilere veya siyasetçilere mahsus değil. Hepimizin hayatında yeri gelince ortaya akıl almaz iddialar atan insanlar vardır. Peki bu ipe s

Tıpkı canlılar gibi, yeni keşfedilen aletler ve teknolojiler de doğar, olgunlaşır ve ölür. Evrimin doğal seçilim aracılığıyla canlılara yaptığını bizler de yeni icatlara yaparız. Yeterince iyi çalışmayan, ihtiyaçlarımızı karşılamayan ve hayatımızı kolaylaştırmayan makinelerin ömrü diğerlerine göre daha kısa olur. Yoksa bugün, Allah korusun, hala Internet Explorer ve Blackberry kullanacaktık. Peki aletler vaatlerini yerine getirememelerine, tam çalışmamalarına, eskisinden daha kötü bir durum yaratmalarına rağmen onları ısrarla kullanmaya devam ettiğimizde ne olur? Dünya Nereye Gidiyor'un 14. bölümünde, tam çalışmayan teknolojileri konuşuyoruz. Programın ikinci bölümünde Hakan, sigarayı bırakmanın hayatında yarattığı boşluktan, yıkıcı etkiden, onarılmaz yaralardan bahsediyor. Her ne kadar konuya sigarayı bırakmanın dünyayı iyiye götürdüğünü söyleyerek başlasa da konuştukça pozisyonlarımız karışıyor, terapi ve destek amaçlı başladığımız konuşmayı sigarayı bırakmanın dünyayı nasıl iyiye götürdüğünü bulamayarak s

Dünya Nereye Gidiyor'un 13. bölümünde Cool olmayı kutluyorum. Kim cool olmak istemez, cool insanları sevmez ki? Hepimiz zaman zaman cool olmak için çeşitli denemelere girişmişizdir, belki de hata buradadır! Kemerlerinizi bağlayın ve kulaklıklarınızı takın, çünkü bu bölümde nasıl cool olunabileceğini tartışıyoruz. Umarım Dünya Nereye Gidiyor'u her hafta dinlemekle başlamanız gerektiğini söylememe gerek bile yoktur. Başlamışken nasıl cool olunmayacağını da söyleyeyim: Sitcom izleyerek. Hakan bu modası geçmiş, yok olmaya yüz tutmuş konsepte çaresizce kalp masajı ve suni teneffüs yapmaya çalışırken bana kanser veriyor. Bölümün sonlarına doğru Hakan nezdinde herkese sorduğum sorunun cevabını yorumlarda bekliyorum. Cevaplayacak yüzünüz varsa.

Dünya Nereye Gidiyor'un 12. bölümünün konusu Sanal Gerçeklik. Teknoloji çağında birçok ütopya ve distopyaya ilham vermiş bu konuyu, işin içindeki biriyle tartışıyoruz. Konuğumuz Nebuch, sanal gerçeklik oyunları ve uygulamaları tasarlıyor. Onunla birlikte sanal gerçeklik oyunlarını, sanal gerçekliğin günümüzdeki ve gelecekteki uygulamalarının topluma etkisini ve gerçeklik algısını konuşuyoruz. Ama tüm bunların bir değeri olması için, önce sanal gerçekliğin "tutması" lazım. Facebook, Google, Sony, Steam gibi büyük şirketler sanal gerçekliğe ciddi yatırım yaptı ve yapmaya devam ediyor, ama bence sanal gerçekliğin giderek büyüyecek olmasının daha önemli bir sebebi var. Yaygın bir şekilde kullanılması amaçlanan diğer tüm aletler gibi iki işlevi çok iyi yerine getirmesi: oyun oynamak, porno izlemek. Bilgisayar ve interneti bile oyun oynayamıyor veya porno izleyemiyor olsak şu an kimse kullanmıyordu. Sanal gerçeklik de bu şekilde büyüyecek, daha sonra eğitim alanına giriş yapacak, son olarak da mesleki kullanımı a

Müşteri hizmetlerindeki robotla yaşadığım sorun, İnternet Servis Sağlayıcıları'nın hizmet kalitesi, tekel/kartel durumu, Netflix'in Türkiye'deki acıklı durumu, kota, Adil Kullanım Sınırı, BTK'nın kararı sonrası yeni internet sınırları, çeşitli düzenbazlıklar, alavere dalavereler, kötü hizmete verilen tepkiler, şehirler arası otobüslerin yerini uçakların alması, elit hostesler, uçak bileti fiyatlarının düşmesi, istatistiksel ve psikolojik olarak en güvenli ulaşım yöntemi, road trip'e dair bir komplo teorisi, ekolojik etkiler, uçakta ayakta yolculuk... Alayı ve çok çok daha fazlası Dünya Nereye Gidiyor'un 11. bölümünde.

Zor olanı başardık ve 10 bölümü geride bıraktık. Bu zamana kadar bizi dinleyen herkese eyvallah, sizin katkılarınızla 100'ü de görürüz. Dünya Nereye Gidiyor'un 10. bölümünde sizden gelen konuları tartıştık. İlk konumuz tarih boyunca var olan ancak son yıllarda giderek görünür hale gelen bir cinsel yönelim, veya eksikliği: Aseksüellik. Aseksüelliğin türleri ve hangisinin en zor olduğu, toplumun aseksüelliğe tepkisi ve herkesin aseksüel olduğu bir dünyada olacak değişiklikler. Hepsi 10. bölümümüzde. Her 100 kişiden 1'i aseksüel olduğuna göre bu podcast'in dinleyici kitlesinde de en azından birkaç kişi aseksüel olmalı. Bu konudaki deneyimlerinizi gerçekten merak ediyoruz ve sesli mesaj veya yorum olarak bekliyoruz. İkinci konumuz son zamanların en moda kelimelerinden biri: Girişimcilik. Olağan şüphelilerde Verbal Kint'in dediği gibi, "Şeytanın en iyi hilesi, sizi var olmadığına ikna etmesidir." Kapitalizmin en büyük hilesi de girişimcilik aracılığıyla sizi hayallerinizi gerçekleştirebileceğinize, fırsat eşitli

Birçok erkek çocuğu şu ikisinin hayalini kurar: öğretmeniyle aşk yaşamak, bulunduğu ülkenin lideri olmak. Emmanuel Macron her ikisini de gerçekleştirdi- birini henüz çocukken. Brigitte Macron da lise öğretmeniyken gözüne kestirdiği, kendinden 24 yaş küçük öğrencisiyle evlendi. Birçok kadın bunun hayalini kuruyor mu emin değilim. Ama önce... Dünya Nereye Gidiyor'un 10. bölümünde sizden gelen konuları tartışacağız. Bu bölümün yorum kısmından veya Twitter'dan bana konuşmamızı istediğiniz konuları iletin, içinden rastgele iki tanesini seçip haftaya konuşalım. Bu bölümde sadece Macron'un evliliğini değil, genel olarak ilişkilerde yaş farkını konuşuyoruz. Aralarında yaş farkı olan ünlü çiftler, yaş farkına bilimsel, toplumsal, emekliliksel ve cinsel yaklaşım. Hepsi ve daha fazlası Dünya Nereye Gidiyor'un 9. bölümünde. Üstelik çok önemli bir konuğumuz da var.

Dünya Nereye Gidiyor'un 8. bölümünün ilk konusu: insanların ruh sağlıklarından daha çok bahsetmesi, böylece farkındalığın artması. Prens William ve Lady Gaga'nın görüntülü konuşmasından ve daha sonra diğer ünlülerin de farkındalık kampanyasına katılmasından yola çıkarak, ruh sağlığıyla ilgili her şeyi ortaya dökmek mi yoksa olabildiği kadar bastırmak mı daha iyi sorusuna iğrenç metaforlar eşliğinde yanıt arıyoruz. Bölümün ikinci kısmında, ilk bölümde konuştuğumuz mental sorunlardan birini mercek altına alıyoruz. Kim aynı hikayeyi aynı insanlara tekrar tekrar anlatmaktan zevk alan insanların normal olduğunu iddia edebilir ki? Onlar normalse bile, aynı hikayelere tekrar tekrar maruz kalmak zorunda olan bizlerin ruh sağlığı bozulmak üzere. Muhakkak siz de bu cehennemi daha önce yaşamış ve arkadaşınızdan, kendinizden, hayattan, hatta küçük kedi yavrularından bile nefret edecek hale gelmişsinizdir. Hayatı Edge of Tomorrow filmindeki gibi yaşamak istemeyenlerden destek yorumları bekliyorum.

Dünya Nereye Gidiyor'un 7. bölümünde günümüzün süperstar iş adamlarının psikolojisini inceliyor, fast-food'cuların fiyat/kalite performansı üzerine yorum yapıyoruz. Ama önce... iTunes Türkiye En Popüler Podcast'ler listesinde 2. sıraya kadar tırmandık! Bu zamana kadar bizi dinlediğiniz ve destek olduğunuz için çok teşekkür ederiz. Dinlemeye ve sevdiklerinize dinletmeye devam edin ki Kadir Çöpdemir'i de geçelim. Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos, Elon Musk ve daha birçoğunun en belirgin ortak özellikleri nedir? Mesih kompleksine sahip olmaları. Peki tarihin en büyük yıkımlarına sebep olan askeri dehalar ve diktatörlerle özdeşleşen bu terim nasıl olur da dünyayı iyiye götürür? Cevabı, Dünya Nereye Gidiyor'un 7. bölümünde. Bölümün kolayca viral reklam olarak algılanabilecek, ama öyle olmayan ikinci yarısında, fast-food restoranlarının ürün ve fiyat anlamında lüks sınıfına girmesinden bahsediyoruz. Bana kalırsa fast-food fiyatları ucuz bile, ama yine de daha ucuz olması için yapması gerekenle

“Havalar da yavaş yavaş ısınmaya başladı”, “Nasıl bu aralar, yoğun musun?”, “Haftasonu neler yaptın?”, “Tatil planın var mı?” ve daha birçoğu. Sevelim ya da sevmeyelim, yapalım ya da yapmayalım, small talk hepimizin hayatının kaçınılmaz gerçeği. Kimimiz kokteyllerin ve plaza asansörlerinin girişken ismi olur, kimimizse aklına söyleyecek bir şey gelmeyince çaresizce “Hmm iyiymiş abi, aynen ya” derken ben şu an burada ne bok yiyorum diye düşünür. Peki small talk’tan kaçmak mümkün müdür? Yerine derin konulardan konuşmayı mı koymak gerekir, yoksa sessizliği mi? Yeni tanışılan biriyle haddini aşmadan ve garip gözükmeden nasıl daha eğlenceli, ilgi çekici ve gerçek bir sohbet yapılabilir? Flört etmeye small talk’la başlamak ne kadar doğru? Tüm bu soruların ve small talk’la ilgili aklınıza gelebilecek diğer bütün soruların cevabını Dünya Nereye Gidiyor’un 6. bölümünde bulabilirsiniz.

Dünya Nereye Gidiyor'un beşinci bölümünü çok faydalı bir buluşla açıyorum: Simülasyon oyunları. Sabah 9, akşam 6 arası rutin, sıkıcı, tekdüze, sizden başka herkesin tamamen sizinle aynı şekilde yapabileceği ve sizin de yapmaktan nefret ettiğiniz, her sabah kendinize "Allah'ım neden bu işi yapıyorum?" diye sorduğunuz ama para kazanmak zorunda olduğunuzu hatırlayıp ağlayarak yataktan kalkıp gittiğiniz işiniz bitip eve döndükten sonra rahatlamanın en iyi yolu nedir? Uykunuz veya tuvaletiniz gelene kadar çiftçilik, tır şoförlüğü, forklift operatörlüğü gibi gerçek hayat mesleklerini icra ettiğiniz simülasyon oyunlarını oynamak diyorsanız, tam 12'den vurdunuz. "Ben zaten işimin sıradanlığından kurtulmak için oyun oynuyorum, niye böyle hareketsiz oyunları tercih edeyim?" diyorsanız hemen bölümü dinlemeye başlayın. Çünkü bu bölümde sadece simülasyon oyunlarının faydalarından değil, neden tercih edildiklerini ve toplumsal fonksiyonlarından da bahsediyorum. Ama önce... İçinde yaşadığımız dünya gerçek mi? Ya gördükleri

Dünya Nereye Gidiyor'un 4. bölümü, en yaygın duygulardan biriyle başlıyor: Nostalji. Sevsek de sevmesek de hepimiz kaçınılmaz şekilde nostaljiye kapılıyoruz. Hakan, geçmiş belgelendikçe nostalji ortadan kalkar diyor. Bense bugünün gençlerinin en nostaljik nesil olduğunu düşünüyorum. 90'lar yaşandı ama bitmedi, şu an hala 90'larda yaşamaya devam ediyoruz. Yoksa Pokémon GO oynayıp, 90'lar pop dinleyip, adidas Superstar giymezdik. "Hey sen, dinleyici! Niye boş boş duruyorsun? Tak kulaklığını, hemen Dünya Nereye Gidiyor'u dinle! Üstelik şimdi iOS ve Android uygulamalarında da mevcut." Bu tip reklamlar sizi delirtiyorsa, doğru yerdesiniz. Bu bölümde sadece gnctrkcll'in laubali reklamlarına değil, bizi güya motive edeceği düşünülen ibarelere de savaş açıyorum. Aşağıya sadece bir örneğini koyuyorum, yayında da neden aptalca olduğunu ve beni çıldırttığını anlatıyorum.

Dünya Nereye Gidiyor'un üçüncü bölümünde, tüm zamanların, ama en çok da Instagram ve Snapchat çağının en hayati özelliğini tartışıyoruz: güzellik. Güzel olanlar, olmayanlar, olmak isteyenler... Neredeyse hepimiz güzel olmak için çaba sarfediyor, en azından nasıl daha güzel olacağımızı düşünmeye zaman ayırıyoruz. Bu uğurda bıçak altına yatan da, koşu bandına çıkan da bizdendir. Bacak antrenmanını atlayıp sadece biseps çalışanlardan emin değiliz. Güzellik anlayışı nasıl oluştu ve gelişti, evrensel standartlara uyum sağlamak için neler yapıyoruz, en azından bu konuda cinsiyet eşitliği sağlayabildik mi? Tüm bu soruların cevabını Dünya Nereye Gidiyor'un üçüncü bölümünde bulabilirsiniz.

İkinci bölümümüze herkesin yaptığı, ancak kimsenin yaptığından bahsetmek istemediği bir eylemle başlıyoruz. Hayır, kötü kokandan bahsetmiyorum. Dedikodunun insanlık tarihine yaptığı katkılardan sonra, sağlığa faydalarını ve toplum içi fonksiyonlarını anlatıyorum. Dedikodu yaptığınız için çevrenizden tepki görüyor veya dedikodu yaparken kendinizi az da olsa suçlu hissediyorsanız, Dünya Nereye Gidiyor'un bu bölümünü kaçırmayın. Facebook veya Instagram'da siyah çocuklarla poz verdiğiniz mutlu fotoğraflarınız varsa hemen kaldırın, çünkü bu bölümün ikinci konusu dünyayı kötüye götüren gizli ırkçılık. Anne olmaya hazırlanırken oksitosin hormonları tavan yapan Hakan; önce gizli ırkçılığı birinci elden tecrübe edenlerle empati kurmaya çalışıyor, daha sonraysa Türk insanının hangi şartlarda ırkçı olmadığını açıklıyor. Bütün bunlar ve çok daha fazlası, Dünya Nereye Gidiyor'un ikinci bölümünde.

Dünya Nereye Gidiyor’a hoşgeldiniz. Haftalık tartışma ve eğlence podcast’imizin formatı gayet basit. Her hafta güncel veya güncel olmayan iki konuyu ele alıp, bu konuların dünyayı iyiye mi yoksa kötüye mi götürdüğünü tartışıyoruz. İlk bölümü ben; insanı zor durumda bırakması, bakteri saçması ve tamamen gereksiz olması gibi birçok sebeple dünyayı kötüye götüren el sıkışma adetinden bahsederek açıyorum. Kısaca el sıkışmanın tarihi kökenlerini konuştuktan sonra, son zamanlarda başıma gelen birkaç olay üzerinden bu arkaik ritüelin zararlarını tespit ediyoruz. El sıkışmak, modern toplumların lanetidir. İnanmıyorsanız Trump’a sorun. İkinci konumuz, kadın erkek ilişki biçimlerindeki çeşitlenmeydi. Hakan çeşitlenmenin iyi olduğunu söylerken, ben de bazı itirazlarımı sunuyorum. Fuckbuddy, sexting buddy, tinder buddy, poliamori… Bugünlerde herkesin gelenek dışı ilişkisi var. Nereden mi biliyoruz? Bundan bahsetmeden duramıyorlar da oradan. Bölümün sonuna yaklaştığımızda Hakan, seksizm yakalamaya çalışırken biyolojik