Be Ebarat-e- Digar

احمد بخارایی، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس باور دارد که «جنس فروپاشی اجتماعی با جنس فروپاشی سیاسی متفاوته … فروپاشی سیاسی در ایران چرا اتفاق نمی‌افته به این زودی؟ به دلیل اینکه نظام سیاسی ما با یک سری ارزش‌ها پیوند خورده که اون ارزش‌ها یک قدمت هزار و چهارصد ساله دارن». بخش دوم گفت‌و‌گو با احمد بخارایی در مورد عواقب فروپاشی اجتماعی در برنامه به عبارت دیگر

«جامعه دو قطبی می شه، صدای این طرف به اون طرف نمی رسه، صدای اون طرف به این طرف نمی رسه. دیالوگ صورت نمی گیره، انگار هر کس ساز خودش را می زنه». احمد بخارائی، استاد دانشگاه و مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران می گوید، جامعه ایران در حال فروپاشی اجتماعی است. منظور او چیست و او بعنوان یک جامعه شناس چه خطراتی می بیند؟ بخش اول گفت و گو با احمد بخارائی در برنامه این هفته به عبارت دیگر

"الان اگر یک کمیسیونی [بین المللی] از نزدیک پرونده آقای تمجیدی و مرادی و رجبی را که زیر اعدام هستند دنبال کنه و دورنما این باشه که اگراین افراد اعدام شن، این میشه یک پرونده کیفری که یک مکانیزم بین‌المللی داره نظارت می‌کنه برش، این می‌تونه جلوگیری‌کننده‌تر باشه." دلجو آبادی، مدیر سازمان همبستگی با پناهندگان ایرانی که در سالهای اخیر در خصوص دادخواهی زندانیان کشته شده در زندانهای ایران هم فعال است، باور دارد که بعد از ۴۱ سال شیوه دادخواهی در ایران باید عوض شود. دلجو آبادی مهمان این برنامه به عبارت دیگر است.

ناصر مهاجر که چندین دهه از عمر خود را صرف پژوهش در مورد زندان و اعدام بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران کرده و چندین کتاب در این باره نوشته که آخرین آن «صداهایی از یک کشتار» است، می‌گوید: «اينكه چرا یک بخش بزرگی از کار خودم را درباره زندان کردم، این بودش که من گمان دارم که یکی از گره‌گاههایی که انقلاب ایران را باعث شد که به این مسیر بیفته، مسئله حقوق بشر بود یا بی توجهی به مسئله حقوق بشر در ایران بود». اعدام‌های گسترده دهه شصت و مسئله حقوق بشر در ایران در گفت‌و‌گو با ناصر مهاجر در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

محیط زیست چیست و چرا حفظ جنگل‌ها برای آن مهم است؟ وضعیت جنگل‌ها در جهان و در ایران چگونه است؟ «جنگل‌ها قبل از اینکه انسانها در اونها دخالت بکنند، خودشون زادآوری می کردند، زادآوری جنگل، کار جنگله، کار جنگل را به جنگل واگذار کنیم، فقط عواملی که مانع از رشد جنگل میشه، مثل دام، مثل بهره‌برداری‌های غیراصولی و قاچاق چوب، اینها را از سرشون برداریم». نظرات، نگرانی‌ها و توصیه‌های مظفر شیروانی، متخصص و مشاور بین‌المللی جنگل و محیط زیست، در گفت‌و‌گو با عنایت فانی در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

شهروندخبرنگاری و خبرنگاری در سه کشور فارسی‌زبان چه وضعیتی دارد؟‌ «این قانون (مطبوعات) بیشتر قانونی برای سرکوب آزادی اطلاع رسانیه تا حمایت و حفاظت از آزادی بیان، آزادی رسانه‌ها و مطبوعات در ایران» و «در افغانستان عملا فشارهای دولت به آن شکلی که در ایران هست، نیست....طالبان یکی از اصلی ترین حامیان سرکوب مطبوعات و ایجاد وحشت هستند» و «تاجیکستان ...با یک مشت آهنین در برابر آزادی اطلاع رسانی مقاومت می کنه». اینها پاره‌هایی از گفته‌های رضا معینی مسئول دفتر کشورهای فارسی زبان در سازمان گزارشگران بدون مرز در این برنامه به عبارت دیگر است.

دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل در گفت و گو با استیون سکر از برنامه هاردتالک بخش جهانی بی بی سی می‌گوید که بخشی از سرزمین‌های کرانه باختری اشغالی که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، قصد الحاق آن به کشور خود را دارد، بر«اساس کتاب مقدس یهودیان به اسرائیل تعلق دارد»، باوری که بوضوح در تناقض با قوانین بین‌المللی است. دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل در این برنامه به عبارت دیگر

لغو حکم اعدام در کشورهای مختلف، بخصوص بعد از جنگ جهانی دوم شدت گرفته است، اما کشورهایی مثل ایران و عربستان همچنان بر اجرای آن اصرار دارند. مخالفت با اعدام در ایران هم سالهاست صدایش را بلند و بلندتر می‌کند. رویا برومند که به همراه خواهرش لادن دهه‌هاست با براه انداختن بنیاد عبدالرحمن برومند، به یاد و نام پدرشان با اعدام در ایران مخالفت و در مورد آن تحقیق می‌کند، می‌گوید بیشتر اقشار فقیر جامعه ایران در خطر اعدامند چون نمی‌توانند از خود دفاع کنند. در این برنامه به عبارت دیگر رویا برومند از پژوهش‌های بنیاد برومند در مورد اعدام و تاثیر کمپین بی‌سابقه علیه حکم اعدام سه تن از معترضان آبان می‌گوید.

انفجار در سایت هستهای نطنز همچنان در پرده ابهام است و خبرهای ضد و نقیض و دو پهلو در کناربازار شایعات فراوان. در این میان انگشت اتهام از سوی بسیاری به سمت اسرائیل نشانه رفته. رونن برگمن نویسنده و خبرنگار تحقیقی که کتابهایی در مورد فعالیتهای جاسوسی، خرابکارانه و ترورهای اسرائیل نوشته، میگوید: «اسرائیل اگر حتی واقعا پشت این عملیات باشه، هرگز به صورت رسمی مسئولیت اون را به عهده نمی گیره». رونن برگمن شاید کسی است که بتواند نوری بر گوشه ای از این ابهامات بیاندازد، در گفت‌و‌گو با عنایت فانی در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

همهٔ ما دوست داریم فکر کنیم که بدترین دوره بیماری جهان گیر کرونا را از سر گذرانده ایم. حکومت ها حالا بر بهبود وضعیت اقتصادی تمرکز کرده اند و دارند محدودیت ها را کم می کنند. ولی هنوز هم روند ابتلا در جهان رو به بالاست، از جمله در آمریکای لاتین، در بخش هایی از ایالات متحده آمریکا، و در آفریقا. دکتر ایان لیپکین متخصص ایپدمی شناسی است که شهرت جهانی دارد مهمان این هفته هارد تاک بخش جهانی بی بی سی است . او مشاور علمی فیلم هالیوودی "شیوع" بود، فیلمی که 9 سال پیش سناریویی را پیش بینی کرد که به شکل خارق العاده ای شبیه آنچه است که ما امروز شاهدش هستیم. آیا امروز در عالم واقعیت، ما در واکنش به این مشکل، درست عمل کرده ایم؟ گفت‌و‌گوی دکتر ایان لیپکین با استیون سکر، از بخش جهانی بی بی سی در این برنامه به عبارت دیگر

قاسم شعله سعدی، حقوقدان و نماینده پیشین مجلس یکی از بی‌پرواترین و صریح‌اللهجه‌ترین منتقدان رهبر جمهوری اسلامی ایران در داخل کشوراست که سالهاست صلاحیت او را به عنوان رهبر صراحتا زیر سوال می‌برد:«من موقعی که می‌گم آقای خامنه‌ای رهبرغیرقانونی هست براساس خود قانون می‌گم». در این برنامه به عبارت دیگر قاسم شعله‌ سعدی از شرایط پیچیده کنونی جامعه ایران، برنامه‌های آینده خود و همچینن از برخوردهای حکومت با خود و خانواده‌اش می‌گوید.

«اجماع جهانی براین است که وضع زندگی قابل برگشت به پیش از ویروس کرونا نیست و باید به دنبال یک قرار داد اجتماعی جدید باشیم». این گفته نادره شاملو مشاور ارشد سابق بانک جهانی در گفت‌وگو با عنایت فانی در برنامه به عبارت دیگر است. از خانم شاملو پرسش شد که اقتصاد جهانی چگونه خود را از عواقب همه‌گیری ویروس کرونا نجات خواهد داد؟ آیا اقتصاد بعد از فراگیری کووید 19 همان شکل و شمایل گذ شته را خواهد داشت؟ و سرنوشت زنان در بازار کسب و کار چگونه خواهد بود؟

"وقتی یک تابو شکسته می‌شود، طبعا اوایل بخاطر پذیرش اون بحث‌هایی صورت می‌گیرد و گفت‌و‌گوها می‌شود تا تبدیل شود به یک روال عادی". همین بحث‌ها و گفت‌وگوهای مورد اشاره منیره یوسف‌زاده، معاون وزیر دفاع افغانستان در مورد خود او در آن کشور جریان دارد. آیا شاغل شدن یک زن در یک پست بالای نظامی در افغانستان به یک روال عادی تبدیل می شود؟ منیره یوسف زاده در گفت‌وگو با عنایت فانی از زندگی سخت خود و فعالیت‌ها و نوآوری‌هایش در وزارت دفاع افغانستان می‌گوید؛ در به عبارت دیگر این هفته

سعید پیوندی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در پاریس باور دارد که همه‌گیری بیماری کرونا و تغییرات پس از آن باعث خواهد شد که جوامع بشری با چشمهای شسته‌شده به خود بنگرند. "کرونا نشون داد که مسلمونها هم باید منتطر باشند که این واکسن‌ها در کشورهای غربی و پیشرفته‌تر ساخته بشه....این یک پیام داره و اون اینکه در حقیقت ما وقتی به همچین معضلی برخورد می‌کنیم پاسخش علمه". جامعه ایران و تحولات احتمالی پساکرونا در آن از نگاه سعید پیوندی در این برنامه به عبارت دیگر.

آیا بکارگیری شیوه‌های علمی برای مقابله با گسترش کرونا از سوی حکومت ایران به معنی پذیرش بیشترعلم است؟ یاسر میردامادی پژوهشگر دین و فلسفه باور دارد که الگوی تاریخی در کشورهای اسلامی نشان می‌دهد که بعد از جا افتادن و فراگیر شدن یک پدیده مدرن، فقیهان با تاخیر بسیار به آن تن داده‌اند: زمانی آسفالت (در افغانستان) پذیرفته نمی شد، قهوه «خمر المومنین»‌ بود و برخی آن را مثل شراب می‌دانستند یا خزینه را اسلامی تر از دوش حمام تلقی می‌کردند، بعدا همه پذیرفته شدند. یاسر میردامادی در گفت و گو با عنایت فانی در این برنامه به عبارت دیگر

در این سالهای که جریان‌های افراطی زیر لوای اسلام اشکال کم سابقه ای از خشونت را به جهان نشان می دهند نواندیشان دینی چگونه با این افراط‌ گرایی‌ها مقابله می‌کنند؟ چه می‌گویند؟ و چطور اندیشه‌های خود را به میان مردمی می‌برند که به تک صدایی در حوزه اندیشه دینی خو کردند جواب این سوالها را در برنامه به عبارت دیگر این هفته از زبان محمد محق یکی از پژوهشگران شناخته شده و پر کار نواندیشی دینی افغانستان بشنویم.

سیاری از کارشناسان اقتصادی برای اقتصاد ایران در دوران بعد از کرونا آینده تیره و تاری را پیش‌بینی می‌کنند اما بیژن خواجه‌پور، کارشناس اقتصاد و مدیر شرکت مشاوره راهبردی یونپا در وین در این ارتباط خوشبین است و در گفت و گو با عنایت فانی می گوید «من عقیده دارم که نظام جمهوری اسلامی ایران در مواقع بحران بیشتر به فکر اصلاح می افتد». بیژن خواجه‌پور مهمان برنامه به عبارت دیگر این هفته است.

برنامه به عبارت دیگر این هفته به گفت‌و‌گوی استیون ساکر از برنامه هارت تاک بخش جهانی بی بی سی با یووال نوح هراری نویسنده کتاب انسان خردمند اختصاص دارد.

آیا کشورهایی مثل تاجیکستان و ترکیه در مقابل ویروس کرونا بهتر از ایران عمل کردهاند؟ دکتر آرش علایی و برادرش دکتر کامیار علایی که سالها به خاطر مبارزه با بیماری ایدز در ایران نامی داشتند، بعد از مهاجرت با تاسیس انستیتوی سلامت و آموزش در آمریکا به کار خود در سطح جهان و در کشورهایی مثل تاجیکستان و ترکیه ادامه می‌دهند. دکتر آرش علایی در این برنامه به عبارت دیگر از تجارب خود در مبارزه با ویروس اچ آی وی و زندان در ایران، و از مشاهداتش در مبارزه با کرونا در سطح بین‌المللی می‌گوید.

در حالی که کشورهای سراسر دنیا در تلاش‌اند همه‌گیری ویروس کورنا رو مهار کنند، نیاز به یک واکنش جهانی هماهنگ بیش از هر زمان دیگری احساس میشه و این درست زمانی است که نهاد سازمان ملل، یعنی سازمان جهانی بهداشت، باید پا به میدان بگذاره ، ولی این سازمان خود در کانون توفانی سیاسی درگیرست. پرزیدنت دانلد ترامپ با طرح این اتهام که سازمان جهانی بهداشت به چین گرایش دارد، کمک‌ مالی آمریکا به این سازمان را متوقف کرده. مهمان این برنامه، دکتر دیوید نابارو ، نماینده ویژه‌ی سازمان جهانی بهداشت در خصوص مبارزه با کووید ۱۹ است. آیا سازمانِاو در بزرگترین آزمون خود شکست خورده؟